Երեխայի անձի ձևավորումը
Անձի ձևավորման մասին փաստացի կարելի է խոսել 3 տարեկանից սկսած, երբ
երեխան ինքն իրեն դիմում է ոչ թե անունով, այլ անձնական դերանունով: Սակայն
դեռևս նրա անձի մի շարք ոլորտներ, օրինակ` ինքնագնահատականը,
ներքնայնացված չեն, որի համար երեխան անընդհատ փորձում է իրեն
ճանաչել
հիմնականում մեծահասակների արձագանքներում: Այդ պատճառով երեխայի համար
մեծագույն նպատակ է դառնում մեծահասակների կողմից խրախուսանքի արժանանալը,
ընդունված և սիրված լինելը և պատժից խուսափելը: Նրա
ողջ կենսագործունեությունը ուղեկցվում է բուռն հուզականությամբ: Երեխայի
մեջ արթնանում է նախաձեռնողականությունը, որը տանում է դեպի երեխայի
ինքնահաստատումը տարբեր գործունեությունների դրսևորման մեջ: Ակտիվորեն
դրսևորվում է երեխայի համարձակ ստեղծագործականությունն ու երևակայությունը:
Կազմավորվում է երեխայի ինքնագիտակցությունը, որում ինքնագնահատականը մեծ
մասամբ կախված է արտաքին գնահատականից: Այս տարիքում տեղի է ունենում իրար
հակասող, անձի ձևավորման համար շատ կարևոր երկու գործընթաց` սերտ հուզական
կապի մեջ գտնվող միջավայրի նմանակում /մանկական էմպատիայի դրսևորում/ և
ինքնուրույնության ու ակտիվ ինքնաճանաչման ձգտում /ամեն բան ինքնուրույն
անելու ցանկություն/: Առաջին գործընթացում երեխան ձգտում է ձուլվել
միջավայրին, հատկապես մեծահասակների` այն ավելի լավ յուրացնելու համար, իսկ
երկրորդում փորձում է առանձնացնել, անջատել իր եսը միջավայրից:
Դաստիարակչական միջավայրի մեծագույն խնդիրն այն է, որ այն պետք է նպաստի
այս երկու գործընթացների հավասարաչափ բավարարմանը, հակառակ դեպքում երեխան
կամ կդառնա ռեֆերենտ անձից կախյալ` չունենալով սեփական «ես»-ը, կամ երեխայի
մոտ կարթնանա բազային տագնապ ու անվստահության զգացում, որի արդյունքում
նույնպես «ես»-ը չի ամրանա:Երեխայի հիմնական գործունեությունը խաղն է: Իսկ ընդհանրապես խաղը երեխայի կյանքում թե՜ բոլոր ուղղություններով զարգացման գրավականն է և թե՜ ինքնադրսևորման ու ճանաչման միջոց: Ընդ որում այս տարիքում գերակշռող են դերային խաղերը:
Комментарии
Отправить комментарий